Uluslararası danışmanlık, kontrol ve vergi hizmetleri şirketi Ernst & Young (EY), “2024 Uluslararası Vergi ve Transfer Fiyatlandırması Araştırması”nın sonuçlarını paylaştı.
Dünya çapındaki kuruluşlar için kritik işlevlere sahip olan uluslararası vergilendirme ve transfer fiyatlandırması konularına ışık tutan araştırma sonuçları, işletmelerin potansiyel riskleri yönetmek için sağlam bir transfer fiyatlandırması politikasına ihtiyaç duyduğunu ortaya koyuyor.
Ankete katılanların yüzde 84’ü, küresel vergi reformu sonucunda orta düzeyde veya önemli düzeyde çifte vergilendirme riskiyle karşı karşıya olduklarını düşünüyor ve yüzde 71’i, küresel baz vergilerin transfer fiyatlandırması politikaları üzerinde orta düzeyde veya önemli bir etkiye sahip olacağına katılıyor.
Katılımcıların yüzde 75’i teknolojinin verimsiz kullanımını en büyük zorluk olarak görüyor, yüzde 67’si ise zayıf bilgi kalitesini en büyük zorluk olarak görüyor. Yüzde 73’ü gelişmiş operasyonel transfer fiyatlandırması teknolojisine yatırım yapmanın risk yönetiminde orta veya önemli bir iyileşme sağlayacağına inanıyor. Yüzde 88’i aynı zamanda teknolojiyi benimsemenin, önümüzdeki üç yıl içinde transfer fiyatlandırmasında organizasyonlarının tasarruf etmesini sağlayacağını öngörüyor.
Dış faktörler de transfer fiyatlandırmasını etkiler
Şirketler ayrıca enflasyon, tedarik zincirindeki değişiklikler ve jeopolitik gelişmeler gibi çeşitli dış baskılarla da mücadele ediyor. Anket katılımcılarının yüzde 77’sine göre enflasyon önümüzdeki üç yılda transfer fiyatlandırması politikalarını etkileyecek. Katılımcıların yüzde 51’i enflasyon nedeniyle yüksek faiz oranlarının şirket içi borç fiyatlamalarını etkilediğini düşünüyor.
Tedarik zincirlerindeki değişiklikler ve çevresel, sosyal ve yönetişim (ESG) hedeflerine yönelik taahhütler de başka zorluklar doğurmaktadır. Katılımcıların yüzde 42’si son üç yılda jeopolitik sorunlar nedeniyle kuruluşlarının üretimi bir yerden başka bir yere taşıdığını, yüzde 39’u ise değişen vergi politikalarıyla ilgili değişiklik yaptığını belirtti. İştiraklerin yalnızca yüzde 28’i transfer fiyatlandırmasını ÇSY politikalarını hesaba katacak şekilde değiştirirken, yüzde 70’ten fazlası ÇSY hedeflerine ulaşmak için tedarik zinciri değişikliklerini değerlendirme sürecinde olduklarını bildiriyor.
Artan riskler transfer fiyatlandırmasında katılığı teşvik ediyor
Araştırmanın en dikkat çekici bulgularından biri peşin fiyatlandırma anlaşmalarına (APA) olan ilginin çarpıcı biçimde artması oldu. Matrah Erozyonu ve Kâr Transferi (BEPS) 2.0 dünyasında daha fazla değer yaratmak için bu anlaşmaların gelecekte kendileri için “çok faydalı” olacağını söyleyenlerin oranı iki kattan fazla arttı.
Açıklamada görüşlerine yer verilen EY Türkiye Vergi Dairesi Şirket Ortağı ve Uluslararası Vergilendirme Hizmetleri Başkanı Ateş Konca, küresel vergi reformunun uygulanmasına ilişkin süreç ve konuların vergi dairelerini zor durumda bırakmaya devam ettiğini vurguladı ve şunları söyledi: Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) OECD ile mutabakata varan ankete katılan yöneticiler, BEPS kapsamlı çerçeve projesi kapsamında çifte vergilendirme riskiyle karşı karşıya kaldıklarını söylüyor.” İfadelerini kullandı.
Konca, 2. Sütun (İkinci Sütun) kapsamındaki çok uluslu şirketlerin yüzde 15 oranında yeni bir küresel baz vergiyle karşı karşıya olduğunu vurgulayarak, “Bu kapsamda açıklanan asgari vergilerin uygulandığı bir vergi ortamına geçiş ve daha fazla vergi uygulamasına geçilmesi” dedi. Raporların kamuya açıklanmasına ilişkin şeffaf dünya; “Vergi otoritelerinin taleplerini ve İkinci Blok hesaplamalarını yönetebilmek için şirketleri verilerini standartlaştırmaya itiyor. Geliştirilmiş standartlaştırılmış veriler, işletmelerin iş yükü taleplerini karşılamalarına ve olası vergi anlaşmazlıklarını etkin bir şekilde yönetmelerine yardımcı olacaktır.” değerlendirmesini yaptı.
EY Türkiye Vergi Departmanı Ortağı ve Transfer Fiyatlandırması Hizmetleri Lideri Serdar Sumay, dünya çapında şirketlerin birçok yeni ve karmaşık vergi raporlama zorunluluğuna tabi olmaya başladığını belirterek şöyle konuştu:
“Buna bağlı olarak transfer fiyatlandırması kontrollerinin niteliği de değişiyor. Bundan iki veya üç yıl sonra yapılacak kontroller muhtemelen şu anda uygulananlardan farklı olacaktır. Bu nedenle transfer fiyatlandırması yöneticilerinin mevcut eylemlerini, bu kontrollerin hangi yollarla yapılacağı açısından düşünmesi gerekiyor. Şirketlerin önceden planlama ve uygulamayı dikkate alması gerekiyor “Durumları güçlendirmek için dokümantasyon üretmenin klasik yollarını içeren ve teknoloji odaklı otomasyon ve bilgilerle desteklenen analiz planlarına sahip olmayı içeren güçlü bir stratejiye odaklanılmalıdır.”
