SEYFİ ÇELİKKAYA
Yozgat
Konya Ovası Projesi (KOP) Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı tarafından Yozgat’ın Yenifakılı ilçesinde hayata geçirilen ‘KOP’lu Yazlık Sera’ projesi kapsamında verilen mali destekle 2021 yılında 2 adet sera kuruldu. Yenifakılı Tarım ve Orman Bölge Müdürlüğü tarafından hazırlanan sera tesisini Yenifakılı Belediyesi devraldı ve organik fidan üretimine başlandı. Çoğaltılan ata yerel tohumların halka ücretsiz olarak dağıtılırken, gen bankalarına da gönderildiği kaydedildi.
“TOHUMLARIMIZ HIZLA KAYBOLMADAN ÖNCE SAHİP OLMAK İSTEDİK”
Yozgat’ın Yenifakılı İlçesi Belediye Başkanı Soner Yalçın, 15 yıl önce Ankara’da Kültür ve Turizm Bakanlığı’nda memur olarak çalıştığını hatırlatarak, mahallenin restorasyonu için başlattığı çalışmalarda yerli tohumları çoğaltmaya olan ilgisinin arttığını söyledi. o yıllarda mahallesindeki tarihi çeşmeler. Yalçın şunları söyledi:
“Yenifakılı ilçesinde yıkılan, kaybolan ve tarihi çeşmelerin onarılması ve burada reprodüksiyonları ile ilgili bir çalışma başlatmak istedim. Düşündüğümüz en ufak şey çıktı. Çekirdeğe baktık, kabak çekirdeğini sorduk. Bu duvar çok eski, 80-100 yıllık.Muhtemelen iki taşın ortasında olduğu için ören düşürmüş olabilir biz örerken.12.1400 küsur tohum vardı.Beş-on zarflara koyduk, halka dağıttı, meraklılarına dağıttı.Tohumlarımız çabuk kaybolmadan sahiplenmek istedik ve başardık.Şu anda 10-12 çeşit uygun, bu yöreye has. , çevrede kullanılan domates bu. 11-12 tane çok güzel biber çeşidimiz var.’Kara kabak’ dediğimiz kabak çeşitlerimiz var.Fasulye, Ayşekadin fasulyesi, patates, hıyar ve birkaç çeşidimiz var.Üst hıyar diyoruz, langa diyoruz, dikenli diyoruz. Yani burada ‘bayan çantası’ denilen iri patlıcan üretiyoruz. Bir tanesi 2-2,5 kilo civarında.”
“BU TOHUMLAR VERİMLİLİĞİNİN DÜŞÜK OLDUĞU TARİHLENDİRİLMESİNDEN KAÇINILMIŞTIR”
Bakanlıktaki görevi devam ederken, ilçede bulunan 3 bin 500 yıllık Damlalı Vadisi’nde; Yalçın, genetiği bozulmamış domates, biber, salatalık, turp gibi 50 yıllık sebze tohumlarının tohumlarından eser elde ettiğini, burada yetişen sebzelerden elde edilen tohumları da halka ücretsiz olarak dağıttığını bildirdi. o yıllarda. Emekli olup babasının evine geldikten sonra yerli tohumlara olan ilgisinin arttığını vurgulayan Yalçın, elinde kalan tohumlarla iletişime geçtiğini, tohumları kendi bahçesine ektiğini, elde ettiği kaliteli tohumları isteyenlere dağıttığını söyledi. Yalçın, son seçimlerde belediye başkanı seçildikten sonra kurdukları seralarda yerli tohum çalışmalarına devam ettiklerini belirterek, açıklamasını şöyle tamamladı:
“Biz bu tohumları topluyoruz. Özel paketlerimiz var, savunma saklama kaplarım var. Yerel değerlerimiz var. Atalarımızın yüzyıllardır bu topraklarla barıştığı tohumlar var. Bu topraklarda birbirini seven tohumlar var. Bu tohumlar terk edildi. doğurganlıkları az olduğu için telaştan “Dört tane var, diğerinde yüz tane var. Daha çok insan var” dedi. Ancak daha çok zehirin genetiği değiştirilmiş. Halkın yerli tohumluk üretimini sağlıyoruz.Türkiye’de tohum bankaları var resmi yağları özel onlara gönderiyoruz hikayelerini anlatıyoruz.Bu seralardan arta kalan eserlerimizi akşamları hediye olarak halka götürüyoruz. Yerliler gitmeden erkenden seramızda çıkıyorlar, biz dağıtıyoruz, onlara bu tohumları veriyoruz, topluyoruz, onlar için transfer ediyoruz.”
